zondag 28 juli 2013

De zot en het busje

We hebben graag dat de zaken netjes in orde zijn, dat alles onder controle is. Ik ook trouwens.

We zijn echter in toenemende mate verslaafd geraakt aan deze toestand van perfectie. We hebben nog weinig te maken met zaken die mislopen, en als er dan toch wat scheef gaat dan geraken we helemaal van slag.

We zijn streng en veeleisend voor onszelf, en nemen de stress er noodgedwongen bij. Dat is nu eenmaal zo als de verwachtingen hoog gespannen zijn.

Naar de anderen toe zijn we even streng en veeleisend. Als er een fout gemaakt wordt, zijn begrip en mildheid ver te zoeken. Integendeel, we vinden meer en meer dat wie fouten maakt of storend gedrag vertoont gestraft moet worden, en we zijn ook met meer ijver op zoek naar fouten.

We willen ons omringen met perfectie, en al wat scheef is of krom zullen we proberen te verwijderen. In elke klas zat vroeger een lastige of een domme, vandaag moeten zo'n kinderen naar een andere school of moeten ze een pilletje nemen zodat hun gedrag normaler wordt.

Elk dorp had vroeger een zot die raar was en soms dwaze dingen deed. Op zijn manier herinnerde hij er de mensen aan dat ze zelf ook wat zotheid in hun hoofd hadden maar het misschien beter konden verstoppen. Vandaag wordt de zot 's morgens met een apart busje weggehaald uit het dorp want het is storend als die gewoon bij ons rondloopt.

Elke fabriek had zijn harde werkers en slimme herstellers, maar ook enkelen die geen van beide waren. Voor hen was er toch een plaats, want in de fabriek werkte je je ganse leven. Vandaag hebben we voor die mensen afkortingen uitgevonden: RVA en VDAB, desnoods OCMW.

Wat niet perfect is moet weg. Wie niet perfect is moet eruit. En wie dat nog niet doorheeft zal op televisie wel belachelijk gemaakt worden in een of ander lifestyle programma. Of krijgt een GAS-boete.

Onze mildheid, onze zachtheid en ons begrip zijn bijna geheel verdwenen. We kunnen moeilijk aanvaarden dat we zelf niet perfect zijn, en we hebben er last mee dat de anderen evenmin perfect zijn. We weten niet meer hoe we breekbaarheid, stommiteiten, ongeluk en mislukking een plaats kunnen geven in ons leven. Vandaag ben je immers ofwel IN, ofwel OUT.

We hebben een nieuwe koning, leve Koning Filip. Hij heeft beslist geen collectieve gratie meer te geven aan veroordeelden ter gelegenheid van zijn aantreden. De krant schreef (DS 23 juli) dat de kans bestaat dat hij ook de individuele gratieverlening verzaakt.

Gratie is dus blijkbaar mee uit de mode geraakt. Oeps, neen, de echte reden is dat volgens internationale rechtsregels alleen rechtbanken mogen beslissen over straffen.

Rik Torfs noemt het in De Standaard van donderdag 25 juli ironisch boeiende tijden:
We leven in boeiende tijden, waarin gratie langzaam taboe wordt, terwijl over de doodstraf een welopgevoed gesprek weer mogelijk is. Het lukt mij niet in deze evolutie sporen van vooruitgang te onderkennen. De mens oordeelt over goed en kwaad op een manier die de goden, toen ze nog bestonden, tot aarzelen aan zou zetten.
De Koning heeft hiermee dus geen mogelijkheid meer om mildheid, zachtheid en begrip te tonen tegenover de meest afgekeurde elementen uit onze samenleving. Zou hij ook overwegen om geen adellijke titels meer toe te kennen aan de meest gewaardeerde elementen uit onze samenleving ?

Het woord gratie heeft een verband met het woord gratis. Iets geven zonder dat er een prijs tegenover staat. We leven in rare tijden als we zelfs een gratie, een gift afkeurend bekijken. Ook al is het gratis, we vinden blijkbaar dat het moet verdiend worden. Je moet het waardig zijn om de gift te kunnen ontvangen. Niet voor veroordeelden dus... Ook niet voor Griekenland waarschijnlijk.

PS: op de foto ziet u de "Broken Chair", een beeld op de Place des Nations in Genève, Zwitserland, 12 meter hoog.



Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :