Elke dag loopt ten einde, die dag dus ook. De apostelen hadden er waarschijnlijk genoeg van en zegden tegen Jezus: "Stuur de mensen weg, dan kunnen ze eten en onderdak gaan zoeken in de buurt, want hier is het een eenzame plek."
Stuur de mensen weg. Het zijn harde woorden. "Jullie moeten hun te eten geven", antwoordt Jezus. "Maar we hebben niet meer dan vijf broden en twee vissen", antwoorden de leerlingen.
Uit hun woorden klinkt machteloosheid, een machteloosheid die ze niet kunnen aanvaarden. Stuur de mensen weg, is hun oplossing.
Machteloosheid is een zeer vervelend gevoel, we kunnen er maar moeilijk mee omgaan. Veel liever willen we een oplossing vinden, willen we iets kunnen doen, à la limite zelfs het probleem wegschuiven - de mensen wegsturen - dan ons te laten overspoelen door machteloosheid. Geen antwoord weten is iets dat we zoveel mogelijk willen vermijden. Het maakt ons immers klein en zwak, onbeduidend. In alle omstandigheden willen we meester blijven van de situatie.
Machteloosheid wordt vandaag ook niet meer aanvaard door de samenleving. De technische mogelijkheden zijn nu zodanig ter beschikking dat er altijd een oplossing 'moet' zijn, gevonden 'moet' kunnen worden. Alle technologie, alle kennis, alle wetenschappers zijn vandaag bijna ogenblikkelijk oproepbaar. Bij een ernstige ramp zoals in Wetteren onlangs blijkt dat dit ideaal in theorie bestaat, maar dat de praktijk veel weerbarstiger is.
Onze machteloosheid is misschien kleiner geworden dan tweeduizend jaar geleden. Maar ze bestaat nog steeds, en hoe meer we ze willen uitschakelen, des te moeilijker we het hebben om er mee om te gaan. Het gebeurt vaak dat we maar vijf broden en twee vissen hebben.
Als we dit gevoel omschrijven als machteloosheid, dan betekent het letterlijk dat we het gevoel hebben zonder macht te zitten. Anders bekeken willen we dus graag voortdurend over de nodige macht beschikken. We hebben een voortdurende behoefte om macht te hebben, te behouden.
En net hier vinden we een opvallend kenmerk van Jezus. Voor Hem was macht totaal onbelangrijk. Die machteloosheid is trouwens iets waar hij over sprak als hij vertelde over het rijk van God. Daar gaat het niet over macht, daar zijn geen machtelozen of machtigen. Daar zijn mensen bekommerd om mekaar, daar worden geen mensen weggestuurd uit machteloosheid. Ook niet als de avond valt (cfr. de Emmaüsgangers: Blijf bij ons, want de avond valt).
Onze God is een machteloze God. Vele mensen vinden dat een onuitstaanbare gedachte. Zij roepen uit bij groot lijden, bij grote onrechtvaardigheid: "Wat voor een God zijt Gij dat Gij dit toelaat, dat Gij toelaat dat mensen zoveel leed overkomt ?" Het Oude Testament heeft er meer dan duizend jaar over gedaan om te begrijpen dat God geen God van macht is.
Jezus was hiervan doordrongen. In de woestijn was Hij nochtans zwaar in de verleiding van de macht gekomen. Als hij honger had werd hem voorgesteld: maak brood van deze stenen. Onkwetsbaarheid werd hem voorgesteld : spring van deze hoge muur, de engelen zullen u opvangen. En boven op de berg werden hem koninkrijken met veel pracht beloofd. Neen, hij heeft voortdurend gekozen voor de machteloosheid.
Jezus had dus een zeer scherp oog voor alles wat niet echt was, voor alles wat gestuurd werd door macht in plaats van door liefde. Zijn kennis van de bijbel was zo groot als die van de farizeeën, maar hij hanteerde die totaal anders. De bijbel is geen instrument om macht uit te oefenen over mensen, om hen te verplichten voorschriften te volgen. De bijbel is een overtuigende inspiratie om God aanwezig te zien in alle mensen en daar ook zo naar te handelen.
De vijfduizend mensen toen hadden geen behoefte aan een machtsvertoning. Waarschijnlijk hadden ze op dat ogenblik beter dan de apostelen begrepen wat Jezus in zijn onderricht had verteld. We sturen geen mensen weg, laat ons samen zitten om te eten, er zal genoeg zijn voor iedereen.
Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :
Geen opmerkingen:
Een reactie posten