Op dit ogenblik is in Oekraïne een oorlog aan de gang. Sedert de inval op 24 februari zijn er drie weken verlopen, genoeg voor duizenden slachtoffers en miljoenen vluchtelingen, zonder te spreken van de materiële schade. Drie weken met een verschrikkelijke kostprijs, en daarbovenop de angst voor een escalatie met onoverzienbare gevolgen. Heel wat mensen willen dus dat die oorlog zo snel mogelijk eindigt, terecht. Paradoxaal genoeg is er blijkbaar een meerderheid die toch wil verder vechten. In de westerse media lees ik immers enkel over het opdrijven van de militaire uitgaven en het zenden van wapens naar Oekraïne. Dat is de lijn die Europese, Britse en Amerikaanse leiders volgen. Een andere optie is er niet, zo lijkt het. Want de gevolgen van een inmenging door de Navo zouden te zwaar zijn.
Het meest evidente en eenvoudige alternatief wordt nergens aangehaald, laat staan besproken of toegelicht. Het is een oplossing die de oorlog met quasi onmiddellijke ingang doet stoppen, en dus ook een einde maakt aan de verschrikkelijke kost van mensenlevens. Het is weliswaar een oplossing die oneindig meer moed en kracht vraagt dan verder oorlog voeren. Het is een oplossing die waarschijnlijk door alle mannelijke wereldleiders op spot, hoongelach en minachting zal onthaald worden. Het is de oplossing die erin bestaat dat Oekraïne de witte vlag opsteekt.
Het betekent het einde van het bloedvergieten en het onnoemelijke menselijk leed. Elk weldenkend mens zou de optie van de witte vlag dus grondig moeten overwegen. Ja, de witte vlag betekent de overgave, het betekent het neerleggen van wapens. Dat is voor sommigen ondraaglijk omdat het een verlies is van eergevoel, trots, heldendom. Ze sterven nog liever in een zee van bloed dan een stap opzij te zetten voor de aanvaller. Een oorlog willen ze nooit verliezen, zo niet dan toch met opgeheven hoofd. De roem van de held is belangrijker dan de duizenden onschuldige doden.
De Europese Unie heeft een gevestigde reputatie om conflicten zonder geweld op te lossen. Die bewonderenswaardige kwaliteit heeft ze met de crisis in Oekraïne verkwanseld. Blijkbaar is de Unie zelfs niet in staat om alternatieven voor geweld een kans te geven, bespreekbaar te houden. Enkel oorlogstaal, de taal van de wapens, kan nu gesproken worden.
Overgave, een witte vlag, dat is weigeren om mee te gaan in de retoriek van oorlog. Dat is weigeren om te denken in termen van winnaars en verliezers, goeden en slechten, bondgenoten en vijanden, de uitverkorenen en de duivel. Overgave is kiezen voor high, when they go low. Overgave is mensenlevens belangrijker vinden dan een morzel grond. Overgave is moreel superieur, is denken op lange termijn, is resoluut kiezen voor een oplossing van het conflict.
Het is bedroevend dat oorlog als concept en methode opnieuw vanzelfsprekend geworden is in de Europese Unie. Die omslag in de geesten is op één dag gebeurd, wat bewijst dat er niet lang over nagedacht is, en dat er weinig discussie aan voorafgegaan is. De Europese Unie geeft vijf keer meer uit aan wapentuig dan Rusland, de Navo ruim tien keer meer. Het heeft de inval en de oorlog niet kunnen vermijden. Ik hoop dat de landen van de Unie snel hun vergissing inzien. We moeten nog vele jaren samenleven met Rusland als buur, en liefst in een goede verstandhouding.
Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :
