maandag 30 augustus 2010

Sociale economie

Al meer dan tien jaar brengen we onze vakanties door in Frankrijk, meer bepaald in de Morvan, een streek in het midden van de regio Bourgondië. Sedert 1970 is de Morvan erkend als regionaal natuurpark van 290.000 ha en 117 gemeenten.

Deze erkenning betekent dat er beperkingen zijn inzake economische / industriële activiteit: de natuur moet beschermd worden. Voor de toerist is dit natuurlijk interessant, maar de streek moet ook economisch leefbaar kunnen blijven. Dit is geen eenvoudige oefening voor de klassieke economie.

Elena Lasida, over wie ik een vorig stukje al iets schreef, is expert op het vlak van sociale economie, een economie met aandacht voor 'fragilité', voor plaatsen en situaties die breekbaar zijn of gebroken zijn. De Morvan is volgens mij een 'breekbare' regio. Hoe kan economie 'sociaal' worden ? Door met subsidies te werken ? Of moeten we spreken over een ander soort economie ?
En effet, le social peut être intégré comme simple contrainte supplémentaire, et donc réduit au statut d'externalité, ou bien il peut interroger la nature même de l'économie. Dans le premier cas, on reste dans une approche réparatrice de la fragilité; dans le second, la fragilité permet de concevoir autrement l'économie: elle devient facteur de médiation sociale plutôt que seul moyen d'allocation de ressources. Le social ici n'est pas une externalité mais il apparaît au coeur même de l'action économique. L'économie n'est plus simplement un moyen de distribuer les biens en fonction des besoins, elle deveint une manière de penser et de faire société.
Het geld van de Europese Unie is waarschijnlijk méér dan welkom als ondersteuning. Maar het is geen 'reparatie'-geld, het is bedoeld om de streek een ontwikkeling te geven, om gezamenlijk vooruit te gaan met respect voor de natuur, eerder dan om individuen rijk te maken.


Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

woensdag 25 augustus 2010

De grens over.

De vakantie is voorbij, we zijn terug in eigen land. We moeten nooit ver rijden om in een ander land terecht te komen. De grens is nergens veraf. Grenzen zijn voor Vlamingen een vertrouwd gegeven. Ze roepen niet zo veel emoties meer op. Dat was vroeger wel anders, en voor heel wat mensen in verre landen zijn het nog steeds echte barrières.

Tijdens de vakantie kocht ik in Dijon een boek 'La Fragilité, faiblesse ou richesse ?'. Elena Lasida, één van de auteurs, schrijft hoe voor haar, afkomstig uit Uruguay, een grens 'un lieu de fragilité' is, een plek van kwetsbaarheid.
Notre identité est marquée par l'expérience de la frontière, or celle-ci est toujours un lieu de fragilité, car lieu d'exposition et de limite. La frontière peut autant séparer que relier, enfermer qu'ouvrir, exclure que faire passage. La frontière est à la fois menace identitaire et promesse de renouvellement.
Een grens is begrenzing, blootstelling. Een grens kan afscheiden en verenigen, afsluiten en opening zijn, buitensluiten en doorgang betekenen. Een grens is bedreigend voor onze identiteit en belofte van vernieuwing.

Voor ons als Belgen zijn dit woorden die iets méér betekenen: ons land is niet alleen omringd door grenzen vlakbij, maar het wordt ook zelf doorkliefd met grenzen...

-----

Als we dan tijdens onze vakantie een tijdje in een ander land gaan wonen, dan kunnen we opnieuw die 'fragilité' ervaren. Want het kan er zo anders zijn, zowel in kleine details als in de manier waarop de samenleving er georganiseerd is. Moeten we die kwetsbaarheid ontlopen ? Of kan ze ook een bepaalde sterkte inhouden ? Elena Lasida schrijft over haar ervaring met het wonen in een ander land, in Frankrijk :
La confrontation avec l'autre différent permet de se découvrir soi-même autrement. Or, la différence culturelle est toujours un lieu de fragilité, car c'est un lieu de remise en question de ce qui était vécu comme naturel et spontané (...). La différence dérange et menace. Et pourtant, c'est elle qui permet vraiment de se connaître, de se reconnaître et de se renouveler.
Tja, reizen is dus niet alleen nuttig om andere culturen, maar misschien nog meer om onszelf te leren kennen.