woensdag 25 maart 2009

Meer samen - meer apart

Ik zie twee blijkbaar tegenstrijdige bewegingen in de wereld van vandaag. Aan de ene kant wordt de wereld steeds meer een 'globale' wereld, maar aan de andere kant steeds meer 'individueel'.

1. Globaler.
  • Alles is veel dichterbij: andere culturen, talen, gewoontes, eten en drinken. We kunnen alle dagen de hele wereld zien, horen, eten, en drinken. Ideeën verspreiden zich zeer snel, nieuws van overal is onmiddellijk beschikbaar. We kunnen via internet direct contact maken met mensen aan de andere kant van de wereld, bloggen, skypen, foto's tonen.
  • In de meeste landen van Europa gebruiken we dezelfde munt, we bekijken tv-programma's van over de ganse wereld.
  • Ook minder aangename zaken zijn heel dichtbij. Een financiële crisis in de VS treft bijna onmiddellijk ook vele andere landen. Op economisch vlak zijn we zeer sterk met elkaar verweven.
  • We voelen ons ook meer dan vroeger één wereld: in goede en kwade zaken, we zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Het veranderende klimaat, de economische en financiële problemen, we hebben echt het gevoel dat het iedereen treft. Als de olieprijs duizelingwekkend stijgt zoeken we in gans de wereld naar alternatieve energiebronnen. De banken hebben het vandaag lastig, overal.
  • De verschillen tussen volkeren en landen verdwijnen meer en meer. We doen allemaal hetzelfde, we gedragen ons hetzelfde, steeds meer. En als er verschillen zijn - uiteraard - dan zijn ze grappig, ze vallen op. Zoniet willen we de verschillen kleiner maken, we willen niet anders zijn. Verschillen die nogal opvallen krijgen veel aandacht : China bijvoorbeeld, zo anders.
2. Individueler
  • We bepalen zelf ons leven, en laten ons niet meer de weg wijzen door kerk of plaatselijke gewoontes.
  • We willen ons ontplooien, onze persoonlijkheid ontwikkelen, onze talenten gebruiken. Dat willen we zelf doen.
  • We streven persoonlijk geluk na, financieel, emotioneel, in relaties. Het belangrijkste in ons leven is dat we onszelf goed voelen, gelukkig voelen. De anderen komen daarbij toch wel op de tweede plaats.
  • Dat individualistisch gedrag is - uiteraard - vooral zichtbaar in de relaties. De economische kant van de relaties wordt steeds belangrijker : heb ik er iets aan ? Wat haal ik er voor mij uit ? Het gevolg is dat we voor steeds méér zaken moeten betalen. Iets gratis en voor niets doen is uit de mode. Studenten gaan werken tijdens de vakantie, om geld te verdienen, meer niet.
  • We willen meer, sneller, goedkoper, onder meer dankzij de technologie. Menselijke tussenkomst is vaak niet meer nodig, het is goedkoper zonder personeel, en de machine, de computer regelt het wel : bankieren, winkelen op internet. Dat past ook in de trend om onze eigen zin te doen, zonder beroep te moeten doen op andere mensen.
Twee tegengestelde krachten: méér eenheid, en toch méér apart. We zijn gedoemd om méér met elkaar rekening te houden want we beïnvloeden mekaar meer en meer. Maar aan de andere kant willen we meer onze eigen zin doen, zonder rekening te houden met de andere. Dat geeft natuurlijk moeilijkheden. We zien hoe moeilijk we het hebben in België om tot een consensus te komen. We zien hoe moeilijk het is om in de wereld gezamenlijk de crisis aan te pakken.

Het is zeker mogelijk om domeinen te vinden waar die twee krachten niet tegengesteld zijn. Er is plaats voor een gezonde globaliteit samen met een gezonde individualiteit. Laten we nadenken over manieren om die twee krachten positief te gebruiken. Ik ben ervan overtuigd dat ze niet tegengesteld moéten zijn.

Geen opmerkingen: