Soberheid

Wat moet een overheid doen in tijden van crisis? Moeilijk te beantwoorden, want zelfs economen zijn het niet eens met elkaar. Maar dat heeft meer te maken met hun persoonlijke idee over hoe een ideaal land er moet uitzien. Een land dat kiest voor een grote mate van gelijkheid, herverdeling en solidariteit zal andere recepten hanteren in crisistijden dan een land dat vooral rijkdom, succes en vrijheid belangrijk vindt.

Als de overheid met een groot tekort zit in de kas, dan is er snel de vraag of er niet dringend en drastisch bezuinigd moet worden. Besparen lijkt logisch, maar de tweede vraag moet ook gesteld worden: wie moet er bezuinigen? Ook hier is het antwoord afhankelijk van de keuze voor vrijheid of voor gelijkheid.

De nieuwe conservatieve regering in het Verenigd Koninkrijk voert een zeer drastisch besparingsplan door: 95 miljard euro wordt weggesneden. Een half miljoen ambtenaren wordt ontslagen. Joseph Stiglitz (Nobelprijs economie in 2001) heeft er een duidelijke mening over. Hij noemt het een buitengewoon gevaarlijk experiment. In De Standaard van vrijdag 29 oktober schrijft hij:

Groot-Brittannië begint aan een buitengewoon gevaarlijk experiment. Een experiment dat waarschijnlijk een welbekend gegeven nogmaals zal bevestigen: soberheid tijdens een recessie doet het Bruto Binnenlands Product dalen en de werkloosheid stijgen, en een te streng soberheidsbeleid kan langdurige gevolgen hebben. (...) Nu is het een gok met vrijwel zero winstkans. Soberheid is een gok die Groot-Brittannië zich moeilijk kan veroorloven.

Stiglitz beschrijft wat er gebeurt als een soberheidsbeleid wordt gevoerd:

Consumenten en investeerders die zien hoe de concurrentiepositie achteruitgaat, het menselijke kapitaal en de infrastructuur waarde verliezen, de balans van het land slechter wordt en sociale spanningen toenemen - en die beseffen dat toekomstige belastingsverhogingen onvermijdelijk zullen zijn om de verliezen van een stagnerende economie te compenseren - kunnen hun verbruik en hun investeringen zelfs terugschroeven, zodat de neerwaartse spiraal versnelt.

België staat ook voor het probleem van een begrotingstekort. Hopelijk wordt er naar de juiste economen geluisterd...

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Krekel of mier
• Tijdelijke btw-verlagingen
• De overheid en onze schulden

Rust

Over enkele dagen begint de herfstvakantie. Halverwege tussen zomer en winter krijgen we de kans om nog eens te genieten van de kleuren - en typische geuren - van de herfstbossen. We schakelen ook over naar het winteruur, de uren 'dag' worden kort en kostbaar. Het binnen zijn, zo mogelijk met een houtvuur en een boek, wordt eveneens aantrekkelijk.

Alles maakt zich klaar om de rust van de winter in te gaan, alles, behalve wij. Als wij willen rusten, dan is dat in de zomer: in de winter gaan we werken. Vivre décalé noemt psychotherapeut Thierry Janssens dat. Want net in de zomer moet er veel gewerkt worden:

La belle saison nous apporte des fruits et de légumes gorgés de soleil, de la lumière, des vitamines, et tout ce qu'il faut pour stimuler notre organisme. Nous sommes alors en pleine forme, débordant d'énergie pour accomplir les plus lourdes tâches.

Tijdens de winter daarentegen is er minder voedsel, minder licht, en hebben we minder weerstand, zijn we gevoeliger voor infecties.

Sinds de mens bestaat heeft hij zich aangepast aan het ritme van de seizoenen en de beschikbaarheid van het voedsel.

Depuis la nuit des temps, l'être humain a appris à organiser son activité d'une manière périodique, en fonction de l'alternance des saisons et de la disponibilité des ressources alimentaires. Il a dû synchroniser les moments de cueillette avec la vitesse de maturation des végétaux et les temps de chasse avec les périodes de rut ou de migration des animaux.

Volgens Thierry Janssens is de verklaring voor de vakantie in de zomer te vinden bij het onderwijs. Er was in de zomer immers veel werk op het land, en dan moesten de kinderen vrijgesteld worden (vacant) van de school om te kunnen helpen. Met de opkomende industrialisering zijn de arbeiders gevolgd : als zij uiteindelijk ook vakantie konden nemen, namen ze dat in de zomer. En zo is het een algemene gewoonte geworden, tegen-natuurlijk volgens Thierry Janssens.

Voor ons zal er voorlopig niet veel grote vakantie te krijgen zijn in de winter. Maar ik onthou wel dat het eigenlijk heel normaal is om het in de winter een beetje rustiger aan te willen doen. Mijn zomervakantie beschouw ik vanaf nu een aktieve rust, en in de winter zoek ik een beetje rustige rust. Te beginnen met een week herfstvakantie.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Lointain rêve
• Ode aan de traagheid
• The art of losing

De rest van de mensen

Een beetje goed in je vel zitten is welgekomen. Een goed zelfbeeld hebben is nuttig. Maar we moeten niet overdrijven. Ik stootte enkele dagen geleden terug op een zinnetje dat mij altijd is bijgebleven als het prototype van onbeschaamd zichzelf ophemelen.

God, ik dank U dat ik niet ben als de rest van de mensen: rovers, onrechtvaardigen, echtbrekers, of ook als die tollenaar daar. Ik vast tweemaal per week en geef tienden van al mijn inkomsten.

Het komt uit het evangelie van Lucas, uit een verhaal dat duidelijk wil maken dat het niet past zichzelf te verheffen en anderen te minachten. Bij het lezen kiezen we allemaal partij voor de tollenaar, die op een afstand bleef staan, zich op de borst klopte en zich een zondaar noemde.

Tja, maar op die manier trappen we in dezelfde val. Want dan kan het zinnetje van Lucas evengoed omgekeerd worden: God, ik dank U dat ik niet ben als die farizeeër, die onbeschaamd...

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Minachting
• Straffen voor de vrede
• Voor wat hoort wat

Veel met hen spreken

Enkele dagen geleden is de Belg - Brusselaar - Philippe Le Jeune (50 jaar) wereldkampioen jumping geworden in Kentucky, USA. De Standaard van maandag 11 oktober legt uit hoe de vier beste ruiters in de laatste proef niet enkel hun eigen vertrouwde paard berijden, maar ook het paard van elk van de drie concurrenten. Philippe Le Jeune liep geen enkel strafpunt op. De anderen kregen er respectievelijk acht, negen en twaalf aangesmeerd. Paardenfluisteraarscapaciteiten noemt de krant het. Le Jeune zelf zegt :

Ik had meteen een heel goed gevoel bij de drie andere paarden. Ik heb veel tegen hen gesproken, veel met hen gespeeld, proberen aan te voelen hoe ze functioneerden.

Het loutere feit met een paard te rijden van topklasse volstaat dus niet om een topresultaat te behalen. Eigenlijk geldt dit niet enkel voor paarden maar ook voor mensen, werknemers.

Veel met hen spreken - Veel met hen spelen - Proberen aan te voelen hoe ze functioneren.

Het is een veeleisend programma. En jammer genoeg zijn er werkgevers die denken dat het zonder deze tralala ook wel lukt. Want mensen zijn slimmer dan paarden. Maar mensen hebben ook aandacht nodig.

Google maar eens op 'horses' en 'leadership'. Het aanbod aan cursussen is immens. Werken met paarden is een ideale methode om goede leiderschapsvaardigheden te verwerven. Lees bijvoorbeeld het e-boek dat op de website van Jay Koch staat : 10 Leadership Secrets Whispered by Horses. In de inleiding van zijn boek schrijft hij:

My study of horsemanship has taught me to be more patient and understanding of others. As I learned to be an effective leader for my horse, I learned how to be a better leader of people.

Aanbevolen lectuur, over paarden, én mensen.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Bullebak
• Initiative
• Luisteren en spreken

Nog geen regering

Iedere Belg wordt verondersteld de wetten te kennen. Er wordt dus ook verondersteld dat al die Belgen het Staatsblad lezen, want daarin worden deze wetten bekendgemaakt. Gelukkig wordt onze kennis niet daadwerkelijk getest, iedereen zou gebuisd zijn!

Elk jaar worden er meer wetten, besluiten en reglementen gepubliceerd, een jaarlijkse stijging waarbij in vergelijking de stijging van de temperatuur op aarde peanuts is.

In De Juristenkrant van 29 september lees ik een interview met Luc Huybrechts, rechter bij het Hof van Cassatie die op pensioen gaat. Hij zegt over het fenomeen: 'U weet toch dat het Romeinse rijk daaraan ten onder is gegaan?' :

Alles moet tegenwoordig in juridische termen worden vertaald en alles moet aanleiding geven tot een betwisting voor de rechtbank. Er komen altijd meer wetten, verbeterde wetten en verbeteringen van de verbeterde wetten.

Men maakt van het recht een spielerei. Regeltjes en alsmaar meer regeltjes, zonder coherentie. Dat Belgisch staatsblad, wat is dat nu nog? (ironisch) Mensen toch, ik ben zo blij dat er nog geen regering is. Dan houdt het tenminste even op!

Zelf vraag ik me dikwijls af wat de redenen zouden kunnen zijn van deze regeldrift en juridisering. Dadendrang is er zeker één van. Niet uitstellen, nu doen. Problemen zijn er niet om rustig over na te denken. Er zijn trouwens zóveel problemen die schreeuwen om een oplossing, de kloof tussen realiteit en ideaal moeten we dringend zo klein mogelijk maken. We willen snel resultaten kunnen tonen, wetten en reglementen dus, het tastbare bewijs dat er iets aan de problemen gedaan wordt.

Onze drang om NU de zaken aan te pakken en te regelen is dus een belangrijk facet. Nauw daarmee samenhangend is ook onze behoefte aan zekerheid. De toekomst is een grote mistwolk vol onzekerheden. Zeer angstwekkend! Met geld kunnen we al een groot deel van die onzekerheid afkopen, bijvoorbeeld door verzekeringspolissen af te sluiten. Of door een lening aan te gaan om nu al te kopen wat later misschien duurder is, onbeschikbaar wordt, of niet zo geschikt is. Alleen NU hebben we zekerheid, of kopen we zekerheid, of maken we zekerheid via wetten en regels.

Als dat allemaal NU moet gedaan worden, als we niet tot morgen willen wachten, dan jagen we mekaar - en onszelf - natuurlijk voortdurend op. Daarom allicht las ik ooit ergens op een muur: Stop de wereld, ik wil afstappen.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Idealisme ?
• Ontbreekt er iets ?
• Een lijntje poëzie

Bullebak

Lekker eten is ook voor mij een plezier. Maar er zijn zoveel verschillende zaken waaraan een mens met plezier geld kan geven dat er wel keuzes moeten gemaakt worden. Een driesterrenrestaurant heb ik dus nog niet van binnen gezien, zelfs de Côte d'Or van Bernard Loiseau zaliger in Saulieu niet, een restaurant met drie Michelensterren vlakbij de plek waar we elk jaar op vakantie gaan. We wachten nog op vrienden met diepe zakken die ons eens willen uitnodigen...

Geert Van Hecke heeft een driesterrenrestaurant in Brugge, De Karmeliet. In De Standaard van zaterdag 2 oktober staat er een interview met hem, naar aanleiding van de publicatie van zijn vierde kookboek. In het interview wordt onder meer ingezoomd op het verschil in temperament tussen Geert Van Hecke en Peter Goossens, ook een topkok en bekend van op televisie. Blijkbaar is Geert Van Hecke allerminst een tafelspringer. Geen grote speech naar aanleiding van zijn nieuwe boek, liefst van al staat hij in zijn keuken.

Hij (Geert van Hecke) geeft ook toe dat hij het in zijn keuken graag stil en rustig heeft. 'Ik ben geen bullebak. Het is zo gemakkelijk om mensen te kleineren. Ik zal vier of vijf keer wachten voor ik uit mijn krammen schiet als iemand telkens dezelfde fout maakt.'

Eigenlijk is hij te zacht voor zijn personeel, zeggen kenners.

Ik ben blij om te lezen dat vriendelijk gedrag in een topkeuken dus toch mogelijk is. Ik ben blij te lezen dat zonder roepen en tieren ook zeer grote resultaten kunnen bereikt worden. De kenners beweren het tegendeel: Eigenlijk is hij te zacht voor zijn personeel.

Voor mij gaat het hier niet enkel om het werken in een keuken. Het is van toepassing op alle plaatsen waar mensen samenwerken. Sommige bazen vertonen onuitstaanbaar gedrag. Bullebakken. Het wordt te gemakkelijk aanvaard, omdat ze resultaten bereiken. Voor mij is dat evenwel geen reden, de schade die wordt toegebracht aan de mensen die het bullebakgedrag moeten ondergaan is niet te schatten en staat niet in verhouding tot die zogenaamde resultaten die ermee bereikt zouden worden. Een bullebak zou het bullebakgedrag vanwege een ander nooit aanvaarden.

Voor mij kan het nooit, ook al beweren de kenners het tegendeel. Dank u, Geert Van Hecke.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Pesten - het is een pest
• Als de kruik soms overloopt
• Jaloersheid is ellende

Ik strijd niet

In De Standaard van zaterdag 2 oktober staat een interview met Ramsey Nasr, Nederlandse schrijver, Palestijn, Antwerpenaar, maar misschien vooral dichter. Volgende week verschijnt zijn boek over Myanmar (Birma). Tussendoor geeft hij wat zure commentaar over de politieke situatie in Nederland, maar op het einde van het gesprek las ik zijn bewondering over de mensen in Myanmar.

Echt, ik ben omver geblazen door dat volk. Zoals die boeddhistische monnik Sitagu Sayadaw die liever zelf ziekenhuizen bouwde voor de slachtoffers van de cycloon dan in opstand te komen tegen het regime dat het volk laat creperen. Zijn overtuiging: 'Ik strijd niet, want zo houd ik het kwaad in stand. Ik ga er integendeel een deugd tegenover stellen.' Dat vind ik... (zucht diep) onwaarschijnlijk.

Ik strijd niet, want zo houd ik het kwaad in stand. Zo'n uitspraak zal voor vele geëngageerde mensen een vloek zijn. Zij - wij - moeten immers vechten voor een betere wereld, een nooit aflatende strijd.

Dan ben ik opgelucht nog eens te kunnen lezen dat die oorlogstaal niet het enige antwoord is. Dat er af en toe mensen zijn die beseffen: want zo houd ik het kwaad in stand. Ik ga er integendeel een deugd tegenover stellen.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Oorlog en geweld berokkenen zoveel schade
• Als de kruik soms overloopt
• Goede daden