Hoe meer ik weet, des te meer ik besef dat ik niet veel weet.
Dat is een wijsheid die inzicht dat met de jaren komt, bij sommige mensen althans. Tja, daar sta je dan, met die vaststelling. Om moedeloos van te worden... Misschien is het een troost dat anderen ook zoeken naar waarheid, naar antwoorden, om tot dezelfde conclusie te komen. Zelfs slimme mensen.
Eergisteren vond ik een boekje in de Fnac in Brussel Franc-parler en temps de crise van Étienne Perrot, volgens de achterflap een bekende economist én jezuiet die werkt in Genève en Parijs. Een boekje over hoe de economie tracht om met steeds grotere zekerheid de toekomst te voorspellen, wat natuurlijk een misleidende zekerheid is. Maar hoe kan je met zekerheid zeggen dat die economische zekerheid misleidend is ? Ik ben nog maar een tiental bladzijden ver, maar voel nu al dat het opzet van Étienne Perrot relativerend is, ook al vindt hij het nodig om vrijuit te spreken, franc-parler.
De Egyptische zonnegod Ra heeft ons wel een flinke poets gebakken, zegt Perrot. Hoe meer verlicht we zijn, hoe duidelijker we de schaduwen zien, hoe scherper het beeld wordt van al wat we niet kennen.
En oscillant entre Paris et Genève, en labourant depuis trente ans les champs immenses de l'économie tant théorique que pratique, je me rends compte que l'ombre grandit avec le savoir. C'est vraiment une mauvaise farce du dieu Rê, le plein soleil égyptien: plus je suis éclairé, plus l'ombre se fait précise, et me nargue. Tel l'âne qui veut attraper la carotte pendue à l'extrémité du bâton, je tends le cou, je travaille de la tête, je m'informe, je veux comprendre. Mais ce qui m'apparait le plus clairement, c'est qu'il me reste encore à apprendre davantage que ce que je sais déjà. Ma seule consolation dans cette quête, c'est que peut-être, tel l'âne, je fais avancer la carriole. À vrai dire, je n'en sais même rein.
Het is als de ezel die achter de wortel aanholt. Haalt het iets uit ? Ja, de kar is weer wat verder getrokken. Misschien...
De man links in het filmpje is de auteur, Étienne Perrot. Opgelet, het filmpje duurt bijna een uur, ik beken nederig dat ik enkel nog maar de eerste vijf minuten heb bekeken. Oh ja, in het Frans, natuurlijk.
Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :