Niet met tegenzin

In een artikel Kerk: waarheen? in het tijdschrift Mensen Onderweg schrijft Harry Spee iets over de dogma's en hij citeert daarbij Karl Rahner, Duitse theoloog:

Dogma's zijn als lantaarnpalen die je in het donker even de weg wijzen om goed thuis te komen; alleen dronkaards klampen zich eraan vast.

Dogma's als verplichtingen...

Van zodra mensen iets doen omdat ze denken dat ze het moeten doen, zit er iets fout. Als ze denken dat er geen andere keuze is, dan zit er iets fout. Zeker en vast als het met tegenzin is dat het gedaan wordt. A la limite zou de leuze moeten zijn: doe nooit iets tegen je zin. Werk dat met tegenzin gedaan is, is niet goed gedaan. Dan zit er negativiteit in het gedane werk, en dat straalt af op je collega's, je huisgenoten, en op jezelf.

Strijken met tegenzin, belastingbrieven invullen met tegenzin, gras maaien met tegenzin, de tafel afruimen met tegenzin... Het is beter van dit alles niet te doen, dan het met tegenzin te doen. Je stapelt boosheid op in jezelf, zelfbeklag, verwijten naar anderen... STOP.

Hm, die werkjes moeten toch gebeuren, niet ? Is dit een pleidooi om alles maar te laten waaien en iedereen z'n goesting te laten doen ???

Neen, je mag de zaken niet bekijken alsof er geen keuze is. Er is altijd keuze ! En wij zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze die we maken. We doen er dus goed aan om ons woordgebruik een beetje aan te passen. In plaats van ik moet strijken zeg ik: ik kies ervoor om te strijken. Niet meer: ik moet het gras maaien - maar: ik kies ervoor om het gras te maaien.

Er is veel kans dat je die woorden niet gemakkelijk uitgesproken krijgt. Dat betekent dat je eerst nog even moet nadenken, voor jezelf, waarom je het gras zou maaien. Misschien zal je dan toch enkele redenen vinden die voor jou, nu, interessant genoeg zijn om het gras te gaan maaien. Goed! Je zal gaan maaien omdat je weet waarom, je hebt gekozen voor interessante redenen. Zo wordt maaien nog leuk ook.

Het kan ook dat je - na even nadenken - besluit dat grasmaaien totaal geen zin heeft. En dat er wat anders moet gebeuren. Groenten planten misschien, of een betegeld terras, of een zandbak voor de kindjes. Maar je hebt zelf gekozen. Of nog niet gekozen. Je wil nog even nadenken. Of je moet wil eerst iets anders doen. Allemaal goed. Maar ga geen gras maaien tegen je zin. En besef dat je aldus een eerste stap zet naar vrede in de wereld.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Geboden - verboden
• De balk in eigen oog
• Als ik iets fouts zie

Sarkozy

Op maandag 15 en dinsdag 16 juni werd in Genève tijdens de Internationale Arbeidsconferentie een top georganiseerd over de wereldwijde crisis. De president van Brazilië (Lula) en van Frankrijk (Sarkozy) waren onder meer opgemerkte sprekers tijdens deze top.

De toespraak van Lula bestaat alleen in het Portugees - en die taal beheerst u waarschijnlijk ook niet genoeg. Maar Sarkozy sprak Frans - dat kennen we - en hij zei ook dingen die ik wil verder vertellen. De volledige tekst staat hier. Ik citeer enkele paragrafen.

Ce qui est chimérique et ce qui est irresponsable, c’est de croire que les peuples subiront sans rien dire les conséquences douloureuses de la crise, qu’ils ne réclameront pas plus de protection, pas plus de justice, qu’ils supporteront de nouveau, comme si de rien n’était, les parachutes dorés et les gains mirobolants des spéculateurs payés par leur travail et par leur peine.

Je crois profondément qu’il y aura dans le monde qui vient une exigence de raison qui s’exprimera avec tant de force que nul ne pourra s’y soustraire. Au nom de cette exigence de raison, il y aura des comportements qui ne seront plus tolérés. Vous l’avez d’ailleurs préssenti en mettant à l’honneur la notion de ‘travail décent’.

Je le dis en pesant mes mots :

Ou nous aurons la raison ou nous aurons la révolte.

Ou nous aurons la justice ou nous aurons la violence.

Ou nous aurons des protections raisonnables ou nous aurons le protectionnisme. (...)

A ceux qui abordent avec méfiance la conférence de Copenhague sur le climat,

A ceux qui hésitent à donner plus de pouvoir de régulation au Fonds Monétaire Internationale,

A ceux qui tardent sans cesse la ratification des conventions de l’Organisation Internationale du Travail,

A ceux qui regardent la création d’une Organisation Mondiale pour l’Environnement comme une menace à la liberté du commerce et une entrave à la croissance économique,

Je veux dire que la seule chose dont ils doivent avoir peur c’est de l’immobilisme. (...)

Pour sortir de la crise, pour rétablir la confiance, pour que ces centaines de millions d’hommes puissent de nouveau regarder l’avenir comme une promesse, il nous faut changer de modèle de croissance. Nous n’y parviendrons pas si nous ne réussissons pas à réguler la mondialisation.

Nous devons nous souvenir que la démocratie, la liberté, l’ouverture, le progrès social ne sont nullement des acquis irréversibles.

Twee dagen voordien had Sarkozy nog hommeles met de vakbonden in eigen land. In deze toespraak is hij terug opvallend sociaal. Goed !

Ondertussen heeft de top een slottekst opgeleverd : A Global Jobs Pact. De volledige tekst staat hier, maar ik citeer hierna enkele zinnen uit de inleiding. Hoopgevend.

2. Enterprises and employment are being lost. Addressing this situation must be part of any comprehensive response.

3. The world must do better.

4. There is a need for coordinated global policy options in order to strengthen national and international efforts centred around jobs, sustainable enterprises, quality public services, protecting people whilst safeguarding rights and promoting voice and participation.

5. This will contribute to economic revitalization, fair globalization, prosperity and social justice.

6. The world should look different after the crisis.

7. Our response should contribute to a fair globalization, a greener economy and development that more effectively creates jobs and sustainable enterprises, respects workers’ rights, promotes gender equality, protects vulnerable people, assists countries in the provision of quality public services and enables countries to achieve the Millennium Development Goals.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Genève
• Lessen uit de crisis
• Vuur in het benzinestation

Kindness

In een recente blogtekst schrijft Havi Brooks over die 'onverwachte vriendelijkheid' die we soms mogen ervaren, bij onszelf of voor anderen. Kan ik zelf ook hierin bijdragen ? vraagt ze zich af.

I’m wondering what I could be doing to plant little unexpected kindnesses in the world.

In my business. On my blog. In my relationships. In my daily encounters and interactions.

I’m sure, of course, that some of the best little unexpected kindnesses just emerge naturally. And I can see how planning kindness could seem kind of manipulative or contrived.

But there’s also an element of mindfulness and intention to making this a practice, and that can be pretty powerful.

Because committing to unexpected kindness as a life practice is not manipulation. It’s actively cultivating a more conscious relationship with yourself and the world around you.

Ze heeft volkomen gelijk. Vriendelijk zijn lijkt misschien onnatuurlijk voor wie het niet gewoon is. Je kan het leren. Begin bij jezelf. Vriendelijk zijn - echt - voor jezelf. Want als je het voor jezelf niet kan zijn, kan je het niet opbrengen voor een ander, of het is fake.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Hospitality
• Wonderen
• Verbondenheid
• We are responsible
• Dankbaarheid

You matter

Een van de laatste teksten op de blog van Seth Godin verdient een speciale vermelding. You matter. Jij bent belangrijk. Een beetje zoals de zaligsprekingen, maar in een eigentijds formaat.

You matter

When you love the work you do and the people you do it with, you matter.

When you are so gracious and generous and aware that you think of other people before yourself, you matter.

When you leave the world a better place than you found it, you matter.

When you continue to raise the bar on what you do and how you do it, you matter.

When you teach and forgive and teach more before you rush to judge and demean, you matter.

When you touch the people in your life through your actions (and your words), you matter.

When kids grow up wanting to be you, you matter.

When you see the world as it is, but insist on making it more like it could be, you matter.

When you inspire a Nobel prize winner or a slum dweller, you matter.

When the room brightens when you walk in, you matter.

And when the legacy you leave behind lasts for hours, days or a lifetime, you matter.

Ik weet het, met dit soort teksten kan je een bibliotheek vullen, je verandert er de wereld niet mee. En toch. Er zijn toch nog mensen die niet afgehaakt hebben.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Anyway
• Wat heb ik nu eigenlijk al gedaan
• Cynisme
• We are responsible

Dankbaarheid

Het boek Nonviolent Communication - A Language of Life van Marshall B. Rosenberg heb ik nu volledig gelezen. Havi Brooks had mij via haar website attent gemaakt op het boek en onlangs schreef zo nog eens een artikel op haar blog waarom ze het boek zo belangrijk vindt.

Zelf schreef ik enkele weken geleden al een tekstje naar aanleiding van het boek. De lectuur heeft mij niet alleen (opnieuw) doen inzien dat we heel vaak nogal gewelddadig met mekaar spreken. Het boek geeft ook aan hoe dat komt, en hoe je het kan veranderen. Probleempje wel : 't gaat niet vanzelf ! Onvoorstelbaar hoe onze gewoontes inzake communiceren zo vastgeroest zijn.

Het laatste hoofdstuk - over dankbaarheid - begint met een citaat van Sam Keen. Te mooi - en te belangrijk - om hier niet over te nemen :

... the more you become a connoisseur of gratitude, the less you are a victim of resentment, depression, and despair.
Gratitude will act as an elixir that will gradually dissolve the hard shell of your ego - your need to possess and control - and transform you into a generous being.
The sense of gratitude produces true spiritual alchemy, makes us magnanimous - large souled.

In dat laatste hoofdstuk, over dankbaarheid dus, staat een antwoord op de vraag die ik enkele dagen geleden stelde: zit er toch een lastig kantje aan het iemand-prijzen?

Mensen beoordelen is geen goede gewoonte. En dus is er fundemanteel weinig verschil tussen de uitspraak : Wat jij doet is verkeerd. - en de uitspraak : Wat jij doet is goed.

De twee uitspraken willen manipuleren, willen het gedrag van de ander sturen of veranderen in een richting die wij liever willen.

Dus nooit nog iemand prijzen ? Toch wel, het is een fundamentele behoefte van elke mens, geprezen en gewaardeerd te worden, zegt Rosenberg. Let wel op wanneer en hoe je het doet.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Oordeel niet
• Gratitude
• The daily forgetting
• Dankbaarheid
• Aan wie heb ik het te danken

Onkruid tussen groene scheuten

In De Tijd van donderdag 11 juni stond een artikel van Nouriel Roubini met een aantal alarmerende interessante zaken over de economische crisis. Roubini is bekend omdat hij de huidige crisis enige jaren geleden al zag aankomen.

Zoals velen vraagt hij zich af hoe het met de economie de komende jaren zal gesteld zijn. Hij waarschuwt en zegt dat er tussen de groene scheuten flink wat onkruid staat.

• De werkloosheid zal nog erg hoog blijven (meer dan 10 procent in de ontwikkelde landen). Dat is slecht nieuws voor de consumptie, en voor al de winkels en bedrijven die daarvan afhankelijk zijn (er worden minder kleren gekocht, minder GSM's, minder auto's, minder computers, minder reizen geboekt, enzovoort).
• Vele gezinnen zitten met schulden die ze niet kunnen afbetalen. Evenzo geldt dit voor heel wat bedrijven. Het verhaal van de banken kennen we reeds. Wegens hun groot belang is de overheid hier ter hulp gekomen. Maar voor de gezinnen en bedrijven zal dit niet zo zijn. De banken zullen dus opnieuw verlies lijden als ze hun leningen niet terugbetaald krijgen. Banken die verlies lijden zullen niet snel geneigd zijn om nieuwe leningen toe te staan.
• In de landen waar de overheid zelf diep in de schulden zit zullen de inwoners nog sterker de broeksriem moeten aanspannen (de situatie in Letland is erg slecht bijvoorbeeld). Dit heeft ook ernstige gevolgen voor de buurlanden (Zweden !).
• Al de actoren in de economie (de gezinnen, bedrijven en de overheid) zullen allereerst hun schulden proberen te verminderen. Dat is de eerste bekommernis. Meer consumeren zit er voorlopig zeker niet in. En wie weinig of geen schulden heeft is vandaag erg bang voor de toekomst. Zal ik mijn job kunnen houden ? Zal mijn huis misschien minder waard worden ? Hoeveel beleggingen ben ik voorgoed verloren ? Voldoende redenen om niet te consumeren, maar wel te sparen.
• De banken zijn door de crisis zwaar beschadigd. Ze hebben steun gekregen van de overheid maar zitten nog met veel onzekerheden. Hun financiële basis was de laatste jaren ook erg klein geworden. Ze zullen om deze reden ook terughoudend zijn om veel nieuwe leningen toe te kennen, omdat ze het geld niet hebben of omdat ze het risico te groot vinden.
• Met al deze parameters zo negatief zullen de meeste ondernemingen ook niet veel kunnen produceren, en zullen ze dus weinig aanwerven en investeren.
• Als het geld zo moeilijk te krijgen zal zijn zullen de rentevoeten omhoog gaan. Geld lenen zal duur worden. Vooral voor de overheid is dat slecht nieuws, want die heeft het laatste jaar de schuiven bijna helemaal leeg moeten halen. De overheid zal bij de gezinnen en bedrijven misschien extra moeten aankloppen met uitgestoken handen om vers geld te vragen.
• Sommige centrale banken drukken geld bij om de economie niet volledig te laten stilvallen. Dat is niet slecht, maar voorzichtigheid is geboden. We moeten vermijden dat dit extra geld niet opnieuw voor speculatie en risico's gebruikt wordt.
• Ook al hebben we vandaag misschien de bodem bereikt, een economische groei zoals enkele jaren geleden zal niet voor binnenkort zijn.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Lessen uit de crisis
• Zingeving via consumeren ?
• Georganiseerde plundering
• Vuur in het benzinestation
• Saaie werkgevers

Hoogopgeleid

In De Standaard van vrijdag 12 juni maakt Mia Doornaert zich vrolijk over een analyse van het verlies van de sociaal-democraten bij de Europese verkiezingen in de meeste landen.

Zij citeert de Nederlandse PvdA-minister van Onderwijs, Ronald Plaskerk :

De PvdA heeft het contact met de achterban uit de volkswijken verloren.

Er zijn te veel hoogopgeleide mensen in de PvdA.

Zij stipt aan dat onze SP.A ook al heeft vastgesteld dat ze te weinig mensen uit de bescheiden bevolkingsklassen onder haar gekozenen heeft. En dat de Franse socialisten, die op 7 juni eveneens rake klappen kregen, ervoor bekend staan dat ze 'een partij van intellectuelen en leraars' zijn.

Daar is op zichzelf niets mis mee, gaat Doornaert verder. En ze somt enkele personen op die - desondanks - hun socialistische partij naar successen leidden.

Ze besluit :

De sociaal-democraten moeten inzien dat ze opnieuw moeten luisteren naar 'de mensen' in plaats van naar de tv-debatten. Niet de opleiding is doorslaggevend, maar een gevoel van lotsverbondheid, en dat is verdwenen tussen het gewone volk en de linkse yuppies.

Ik dacht aan wat ik eerder schreef over de herder en zijn schapen:

Een herder ruikt naar zijn schapen, hun vuil zit in zijn kleren. Welk een opdracht is het niet om voor jezelf toe te laten dat 'het vuil' van een andere mens in jouw kleren zit.

Ik denk dat je pas dan kan zeggen dat je echt geluisterd hebt naar 'de mensen'.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant:

• De herder en zijn schapen
• Genève
• De ogen van een kind
• De huidige economie stelt niets daarvan op prijs
• Treinen

Goede daden

Naar het einde van zijn zeven maanden verblijf in een trappistenklooster schrijft Henri Nouwen dat hij een volkomen nieuw besef van gemeenschap heeft gekregen :

Toen ik ervoer dat ik in de communiteit werd aanvaard, dat mijn vergissingen nauwelijks bekritiseerd werden en mijn goede daden nauwelijks geprezen, (...)

Daar moest ik even van stilstaan. Als hij zegt : mijn vergissingen werden nauwelijks bekritiseerd, dan begrijp ik dat. Het is geen goede gemeenschap waar mensen elkaar voortdurend op hun fouten wijzen.
Maar als Nouwen schrijft : dat mijn goede daden nauwelijks geprezen werden, dan stop ik even. Dat is een grote stap. Ik dacht dat het een goede praktijk was om mekaar te prijzen ?
Zit er misschien toch ergens een lastig kantje aan het iemand-prijzen ? Waar zou dat dan wel zijn ?

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Oordeel niet
• De nacht doorkomen met elkaar
• Suffering
• Als ik iets fouts zie
• Initiative

Compostella

Begin april dit jaar vertrok Pascal V, een goeie vriend van onze zoon, op bedevaart naar Santiago de Compostella. We kennen zijn ouders al lang - ze wonen enkele straten verder - en lezen dus met interesse het verslag dat hij op een blog bijhoudt. Op dit moment is hij niet zo ver meer van het einddoel, zijn foto-album van de tocht is al indrukwekkend (deel 1 staat hier).

In het boek 'Twee ezels - Een jongensboek' van Michiel Hendryckx las ik : 

'Ik ben de eenzame vreemdeling die zijn doel bereikt heeft en ik ben niet gelukkig. Ik word overmand door het Compostella-gevoel, dezelfde teleurstelling waar alle pelgrims over schrijven bij hun aankomst in Santiago. Het mooiste was het verlangen, de bevrediging van dat verlangen is stilstand.'

In het boek 'Vreemdeling in het paradijs' van Henri Nouwen las ik ongeveer hetzelfde : 

Wie denkt dat hij aangekomen is, is de weg kwijtgeraakt. Wie denkt dat hij zijn doel heeft bereikt, heeft het gemist. Wie denkt dat hij een heilige is, is een duivel.'

Pascal zal nu bijna zijn doel bereikt hebben. Op 1 juni schreef hij :

My dear friends,

The 1st of June I stood at the "Cruz the Ferro" where I left a stone which I carried from my starting location some 1600 kms ago in France. Symbolicly we celebrate this as the removal of our sorrows and sufferings and to bring hope for a brighter future for everybody. Like me, some 100000 pelgrims more will have done the same this year and next year there will be even more for sure.

So, this is where I will symbolicly leave my writings and will let the pictures speak further on while I complete the last steps to Santiago. 

Best regards and C U in July or later on,

Pascal

Ik wens hem hoe dan ook een diep gevoel van tevredenheid bij zijn aankomst in Santiago. 

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• De heilige en de nederigheid
• De vreugde onderweg
• Ons geluk ligt in de toekomst ?
• Een lijntje poëzie

Elke dag is een prachtige dag ...

Bijna tien jaar geleden kocht ik een onooglijk boekje in de Standaard Boekhandel, van Hein Stufkens: In vrede leven - Een gids voor gelijkmoedigheid.

Ik ben het nu terug aan het lezen, in kleine stukjes (het ligt in 'het kleinste kamertje' van ons huis...) .

Het is een zeer goed boekje. Omdat het op een bondige wijze alles wat belangrijk is op een duidelijke wijze op een rij zet. De bondigheid van het boek is misschien in een eerste lezing een nadeel. Je krijgt veel informatie in een kort bestek. Maar als ik uit een brandend huis één boek nog zou kunnen redden, dan zou dit een grote kansmaker zijn.

Door een boek als dit ben ik ook gaan beseffen dat we in het leven niet moeten streven naar geluk, maar naar vrede. 

Het citaat hierna is louter toevallig gekozen, ik las het deze morgen, in het hoofdstukje over 'Angst voor de dood'.

Welke filosofische of religieuze troost je ook zoekt, niets kan je doodsangst wegnemen zolang je niet werkelijk ten volle leeft.

Waarom zoekt je 'ik' iets blijvends ?

Waarom wil het zich vastklampen aan iets dat niet vergaat ?

Omdat je onvervuld bent.

Als je voldoende hebt gegeten heb je geen honger meer, als voldoende hebt gedronken is je dorst verdwenen, als je een bevredigend seksueel leven hebt ben je niet geobsedeerd door seksualiteit.

Hetzelfde geldt voor het leven: als je ten volle je leven geleefd hebt, dan verdwijnt je gehechtheid aan het leven en je obsessie met een leven na de dood.

Dit is in psychologisch opzicht de sleutel voor gelijkmoedigheid ten aanzien van de dood: dat je letterlijk 'genoeg' hebt van het leven, dat je bestaan 'voldoende' is geweest. (...)

Naarmate je meer 'ja' zegt tegen het leven, ben je steeds minder geobsedeerd door de vraag of je er na je dood ook nog zult zijn!

Angst voor de dood is dus eigenlijk de angst dat je niet ten volle geleefd hebt. Leef je wél ten volle, dan is, zoals de Indianen het zeggen, elke dag een prachtige dag om te sterven... (...)

We kunnen ook pas echt in vrede sterven als we 'voldaan' zijn, als alles 'volbracht' is wat wij moesten volbrengen, als we (minstens innerlijk) de dingen afgemaakt hebben die we in ons leven hebben laten liggen.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant:

• De balk in eigen oog
• Ons geluk ligt in de toekomst?
• De weg
• Het koninkrijk der hemelen, dat is hier

Genève

Gisteren, drie juni, is in Genève de jaarlijkse Internationale Arbeidsconferentie begonnen. Het is een bijeenkomst die meer dan twee weken zal duren, en afgevaardigden samenbrengt uit alle landen in de wereld. Per land zijn er afgevaardigden van de werknemers (vakbonden dus), werkgeversafgevaardigden, en overheidsafgevaardigheden. Drieledig overleg dus, tripartide in het jargon, zoals het hoort inzake wetgeving omtrent arbeid.

België is steeds een belangrijke speler geweest in deze Conferentie. Zo wordt Luc Cortebeeck (voorzitter ACV) al jarenlang door de werknemersafgevaardigden op de conferentie gekozen als de voorzitter van de commissie die zich buigt over de toepassing van de arbeidsnormen in de landen van de wereld.

De vakbond ACV is met een ganse ploeg aanwezig in Genève. Voor de eerste keer kunnen we via een blog hun activiteiten volgen: aanbevolen lectuur, heel toegankelijk - vind ik toch. De studie en de aanpak van de wereldwijde crisis staat onder meer op de agenda van de Conferentie, en dat is toch iets dat iedereen aanbelangt.

Het opstellen van minimale sociale regels is een belangrijk werk. Dit geldt ook voor het opvolgen of die regels nageleefd worden. Ik ben blij dat ik vrienden en collega's heb die daarvoor willen vechten. Het ligt niet zo in mijn aard om op de barricaden te staan of op de tafel te slaan. Maar ik weet dat dat soms nodig is. 

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant :

• Lessen uit de crisis
• Georganiseerde plundering
• Vrouwen aan het werk
• Rigiditeit
• De huidige economie stelt niets daarvan op prijs

Ontbreekt er iets ?

Alles volledig afwerken ? Of heel bewust nog iets open laten ?

Daarover schreef Matthew E. May een interessante tekst in 'Creative Elegance - The Power of Incomplete Ideas'.

Ieder die ooit geschilderd heeft kent het probleem : wanneer moet je stoppen ? Een schilderij kan nooit gelijk zijn aan een foto, je bent dus wel verplicht om op een bepaald moment te zeggen: nu stop ik. Waarschijnlijk is het enkel gegeven aan de echte kunstenaars om dat moment te kunnen bepalen.

May citeert Jim Collins :

A great piece of art is composed not just of what is in the final piece, but equally what is not. It is the discipline to discard what does not fit - to cut out what might have already cost days or even years of effort - that distinguishes the truly exceptional artist and marks the ideal piece of work, be it a symphony, a novel, a painting, a company, or most important of all, a life.

Goed opgemerkt ! De kunst van het stoppen en weglaten is niet alleen belangrijk bij het schilderen.  Ook de muziek heeft er baat bij, de literatuur, zelfs het bedrijf, en - wat dacht je - je leven.

Wat doe je wel in je leven en wat doe je niet ? Het zou wel eens nuttig kunnen zijn om daar even bij stil te staan.

De menselijke geest is van nature onbegrensd. Hij houdt er dus van om door openheid, niet-ingevuld-zijn, suggestie, uitgedaagd te worden. De Zen filosofie is daar sterk in, ze steunt op de open, lege ruimte als plaats van niet-aktiviteit én bron van creativiteit. Afwerking en eindigheid horen niet bij het wezen van de natuur, ze staan haaks op het leven, wijzen naar levenloosheid.

Al 2500 jaar geleden schreef de Chinese filosoof Lao-Tze :

Dertig spaken rond een naaf geplaatst maken het wiel, doch het gat van de naaf bepaalt zijn bruikbaarheid. 

Klei wordt gekneed om een kom te vormen, doch de leegte van de kom bepaalt haar bruikbaarheid. 

Deuren en ramen worden uit een kamer gesneden en het is hun uitsnijding die haar bruikbaarheid bepaalt. 

Haal daarom voordeel uit wat er is, maar zie het nut van wat er niet is.

---

Misschien vind je de volgende teksten ook interessant:

• De vreugde onderweg
• Ons geluk ligt in de toekomst ?
• Perfectie
• Verval
• Op tijd komen - Te laat komen

Oordeel niet

Onze rechtse hersenen denken parallel, de linkse denken seriëel (zie meer hierover hier). De rechtse hersenen hebben oog voor het globale beeld, het geheel. De linkse hersenen zijn goed om te structureren, rationeel te denken, te vergelijken, te kwalificeren. Ze zijn graag bezig met de verschillen, de onderdelen.

De linkse helft zetten we graag aan het werk, die gebruiken we graag. Zozeer dat de rechtse helft te weinig gebruikt wordt. En dat helpt ons niet in onze menselijke relaties.

Om te rekenen en te schrijven hebben we onze linkse helft nodig. We moeten gestructureerd te werk gaan, geen fouten maken, netjes alles ordenen.

Menselijke relaties daarentegen hebben niets te maken met juist of fout, goed of slecht. Maar omdat we het zo gewoon zijn zullen we toch de mensen rondom ons ook 'wetenschappelijk' gaan bekijken. We gaan ze opdelen in vakjes, beoordelen, vergelijken. En zo loopt het fout.

'Oordeel niet' is een oude wijsheid, maar zeer moeilijk toe te passen. We hebben blijkbaar een grote behoefte om etiketjes te geven aan mensen. Nochtans hebben we het er moeilijk mee als anderen op ons een etiket kleven. We vinden terecht dat we niet in één etiket te vatten zijn, zelfs niet in twee, of drie...

I've never seen a lazy man;

I've seen a man who never ran

while I watched him, and I've seen

a man who sometimes slept between

lunch and dinner, and who'd stay

at home upon a rainy day,

but he was not a lazy man.

Before you call me crazy,

think, was he a lazy man or

did he just do things we label 'lazy' ?

Ik ben het boek 'Nonviolent Communication - A Language of Life' aan het lezen, van Marshall B. Rosenberg, de wereldauthoriteit inzake geweldloze communicatie. Het citaat hierboven komt uit zijn boek. Het boek begint met een hoofdstuk over 'oordeel niet'.

De Brusselse Thomas d'Ansembourg is eveneens expert in NVC (non-violent-communication). Hij benadrukt ook hoe onze manier van communiceren vrede en geluk kan brengen in de wereld, maar evengoed oorlog en haat in stand kan houden. Ik schreef eerder over d'Ansembourg volgende stukjes :

• Transformation individuelle
• Le bonheur est contagieux
• Ons geluk ligt in de toekomst ?
• Ode aan de traagheid

Ook al vinden we het niet fijn als anderen ons een etiket opkleven, voor onszelf doen we het soms toch ook ! We hebben niet veel tijd nodig om over onszelf een reeks 'slechte' eigenschappen op te noemen. Niet doen ! Hoe minder we een etiket voor onszelf gebruiken, hoe minder we het voor een ander zullen doen.

---

Misschien vind je volgende teksten ook interessant :

• Zorg
• De nacht doorkomen met elkaar
• Initiative
• Suffering
• Als ik iets fouts zie